روش صحیح مسواک زدن | نکات مهم + مراحل

داشتن دندان‌های سفید، زیبا و طرح لبخند جذاب و دلنشین بسیار مهم است و تأثیرات مثبتی بر روابط روزمره دارد. داشتن ردیف مرتبی از دندان‌های مرواریدی درخشان و دندان‌های سالم و قوی آرزوی هر فردی است. این هدف، فقط از طریق مسواک زدن و نخ کشیدن به راحتی قابل دستیابی نیست. اگرچه مسواک زدن به نظر کاری آسان می‌آید، اما بسیاری از ما این کار را به درستی انجام نمی‌دهیم.اشتباه در روش مسواک زدن و نخ دندان، می‌تواند منجر به پوسیدگی دندان و بیماری‌های لثه شود. بنابراین، بهتر است به رعایت بهداشت دهان و دندان توجه کنیم تا بتوانیم به بهترین شکل از دندان‌های خود مراقبت کنیم و همواره لبخندی زیبا و جذاب بر لب داشته باشیم.

بیشتر بخوانید: فواید استفاده از نخ دندان (بهترین نخ دندان + نحوه استفاده)

علت پوسیدگی دندان:

• اشتباه در روش مسواک زدن
• روش اشتباه استفاده از نخ دندان

نحوه صحیح مسواک زدن

روش صحیح مسواک زدن بسیار مهم است و حداقل زمانی که باید دندان‌ها را مسواک بزنیم حدود دو دقیقه است. این اشتباه اکثر ماست که مسواک زدن را به اندازه کافی انجام نمی‌دهیم. برای اطمینان از مدت زمان مناسب، می‌توانید در دو هفته اول از خود یک تایمر دودقیقه‌ای استفاده کنید تا زمان مسواک زدن خود را تخمین بزنید. برای مسواک زدن به نحو صحیح، مسواک را به نحوی در دست بگیرید که با لثه‌هایتان زاویه 45 درجه داشته باشد و مسواک را در جهت لثه به تاج دندان حرکت دهید. همچنین، هنگام مسواک زدن، فشار ملایمی به دندان‌ها وارد کنید و به نقاطی مانند خط لثه‌ای، دندان‌های آسیاب، دندان‌های ترمیم شده و نواحی که دسترسی به آن مشکل است، توجه بیشتری داشته باشید.نحوه حرکت مسواک به عقب و جلو نیز بسیار مهم است. ابتدا سطح خارجی دندان‌های بالا و پایین را بشویید، سپس سطح داخلی دندان‌های بالا و سپس دندان‌های پایین را تمیز کنید. همچنین با کشیدن مسواک به عقب و جلو، سطح بالایی دندان‌ها را نیز پاک کنید. همچنین زبان خود را هم فراموش نکنید و با آرامی مسواک را روی زبان خود بکشید تا باکتری‌ها را از بین ببرید.یکی از روش‌های بهداشت دندان‌ها، استفاده از روش “باس” (Bass) است که نیز می‌توانید از آن استفاده کنید.

روش صحیح مسواک زدن:

• روزی دوبار
• حداقل زمان دو دقیقه

مراحل مسواک زدن 

روش صحیح مسواک زدن بسیار مهم است و به تفصیل نیاز دارد:

1.  مقدار کمی خمیردندان (حدود نخود فرنگی) روی مسواک بزنید. استفاده از مقدار زیاد خمیردندان باعث کف می‌شود و شما ممکن است نیاز داشته باشید که زودتر تمام مسواک زدن را به اتمام برسانید.
2. مسواک را با زاویه 45 درجه روی خط لثه قرار دهید و حرکت‌های کوتاه عمودی یا دورانی روی دندان‌ها انجام دهید. دندان‌ها را جلو و عقب نبرید.
3.  برای مسواک زدن دندان‌های آسیاب، مسواک را به نحوی قرار دهید که عمود بر لب‌ها باشد یا پرزهای مسواک روی دندان‌های آسیاب پایین قرار بگیرد. سپس از عقب دهان به جلوی دهان حرکت دهید و دندان‌های پایین را پاک کنید و سپس برگردانید و تمیز کردن دندان‌های آسیاب بالا را شروع کنید. برای دسترسی به دندان‌های آسیاب فک بالا، همیشه فک پایین را کمی به سمتی که در حال مسواک زدن آن هستید، کج کنید.
4. مسواک را بر روی سطوح داخلی دندان‌ها هم بزنید. مسواک را به صورتی قرار دهید که سر مسواک به سمت خط لثه باشد، سپس هر دندان را مسواک بزنید.
5.  پس از تمیز کردن دندان‌ها، زبان را نیز با ملایمت مسواک بکشید. مسواک را محکم فشار ندهید، تا بافت زبان آسیب نبیند. با این کار هم از مشکل بوی بد دهان جلوگیری می‌شود و هم باکتری‌های روی زبان از رویش پاک می‌شوند.
6.  پس از مسواک زدن، دهان را با آب بشویید. یک جرعه آب را از شیر روشویی یا لیوانی که با آب شیر پر کرده‌اید، در دهان بگیرید. آب را در دهان بگردانید و تف کنید تا خمیردندان باقی مانده در دهان به دندان‌ها آسیب نزند. همچنین می‌توانید برای بهتر تمیز شدن دندان‌ها از محلول آب نمک نیز استفاده کنید.
7.  قبل از قرار دادن مسواک در محوظه، آن را چند ثانیه زیر آب شیر بگیرید تا باکتری‌های روی آن جدا شود. اگر مسواک تان را به خوبی نشویید، باکتری‌های قدیمی در دفعه بعد مسواک زدن دوباره وارد دهان شما می‌شود.

مهم ترین اصول جلوگیری از ایجاد پلاک و سایر مشکلات دندانی نحوه صحیح مسواک زدن است.

مسواک زدن با مسواک برقی

مسواک زدن با مسواک برقی کمی متفاوت است، زیرا سر مسواک برقی حرکت چرخشی یا ارتعاشی دارد که می‌تواند به بهترین شکل دندان‌ها را تمیز کند. به طور کلی، روش مسواک زدن با مسواک برقی به صورت زیر است:

1. مسواک را با کمی آب مرطوب کنید و به اندازه یک نخود سبز، روی آن خمیردندان بمالید.
2.  مسواک برقی را روشن کنید و از دندان‌های پایینی عقبی مسواک زدن را شروع کنید. سر مسواک را با زاویه ۴۵ درجه نسبت به لثه بگیرید.
3. فشار کمی وارد کنید و هر بار یک دندان را تمیز کنید.
4.  سراغ دندان‌های بالایی بروید و از عقب دهان شروع کنید و هر بار یک دندان را تمیز کنید و سپس سراغ بعدی بروید.
5.  با سر مسواک زبان خود را تمیز کنید و از عقب زبان به جلو بیایید.
6.  بقایای خمیردندان را بیرون بریزید. چند دقیقه بعد دهان خود را با آب سرد شستشو دهید.

به طور کلی، مسواک زدن با مسواک برقی می‌تواند مزایایی نظیر حرکت دقیق‌تر و قوی‌تر بر روی سطوح دندان‌ها را داشته باشد که به کاهش رسوبات و پلاک‌ها و بهبود بهداشت دهان کمک می‌کند. همچنین مسواک برقی معمولاً دارای تایمری است که به شما کمک می‌کند تا زمان مسواک زدن را به درستی رعایت کنید.

نحوه مسواک زدن دندان ارتودنسی شده

مسواک زدن با براکت‌های ارتودنسی مراحلی بیشتر نیاز دارد و باید به دقت انجام شود. روش مسواک زدن با براکت‌های ارتودنسی به صورت زیر است:

1.  اگر حلقه کشی به براکت‌ها متصل است، آن‌ها را بردارید و هر گونه بخش جداشدنی براکت را در آورید. آن‌ها را بشویید و جای تمیزی بگذارید تا بعد از مسواک زدن دوباره آن‌ها را به براکت متصل کنید.
2.  مسواک و خمیردندان را همانند موارد قبل آماده کنید.
3.  با دقت اطراف براکت‌ها و زیر سیم ارتودنسی را تمیز کنید. به دنبال زاویه‌هایی که می‌تواند مکان غذا و پلاک را به نظافت برساند.
4.  سیم ارتودنسی را تمیز کنید تا همه ذرات غذا و پلاک چسبیده به آن پاک شوند.
5. دندان‌های خود را به ترتیب مسواک بزنید. با دقت به هر دندان، براکت و فضای اطراف آن توجه کنید.
6.  زبان خود را نیز با مسواک تمیز کنید.
7. بقایای خمیردندان و آب را بیرون بریزید. در آینه دندان‌ها را بررسی کنید تا مطمئن شوید همه تمیز شده‌اند. چند دقیقه بعد، دهان خود را با آب شستشو دهید.

مراقبت و تمیزی صحیح براکت‌ها و سیم ارتودنسی بسیار مهم است تا بهترین نتیجه از درمان ارتودنسی حاصل شود و همچنین از پوسیدگی و مشکلات دیگر جلوگیری شود. بهتر است با ارتودنتیست خود مشورت کنید و راهنمایی‌های ایشان را در رابطه با مراقبت و تمیزی براکت‌ها دنبال کنید.

بیشتر بخوانید: ارتودنسی دندان کودکان در گرگان

نکات بهداشتی مسواک زدن

مسواک مناسب انتخاب کنید:

• مسواكي انتخاب كنيد كه به تمامي نواحي دندان‌ها دسترسي پيدا كند.
• سر مسواك باید به اندازه‌ای کوچک باشد که بر روی دندان‌ها به خوبی قرار گیرد.
• موهای سر مسواك باید نرم باشد تا آسیب به لثه‌ها کمتر شود.
• برای استفاده طولانی‌مدت، مسواك‌ها با سر قابل تعویض را انتخاب کنید.
• در نظر داشته باشید که مسواك‌های با قابلیت شارژ مجدد می‌توانند گزینه مناسبی باشند.

مسواک را مرتب تعویض کنید:

پرزهای مسواک به مرور زمان ساییده می‌شود و انعطاف‌پذیری و کارایی خود را از دست می‌دهد. بهتر است هر سه تا چهار ماه یک بار یا به محض تغییر شکل دادن پرزهای مسواک، مسواک جدیدی خریداری کنید. پرزهای مسواک پس از سه ماه استفاده به دلیل سایش تیز، ممکن است باعث خونریزی لثه شوند. اگرچه برخی از افراد عادت دارند به مسواک قدیمی‌شان ادامه دهند و احساس راحتی می‌کنند، اما وقتی موهای سر مسواک فرسایش پیدا می‌کنند و بدشکل می‌شوند، بهترین اقدام این است که مسواک قبلی را دور بیندازند و مسواک جدیدی تهیه کنند. مسواک که فرسوده و قدیمی شده، کارایی لازم را در حذف پلاک‌های روی لثه‌ها و دندان‌ها ندارد و ممکن است موهای سر آن به خوبی وارد فضای بین دندان‌ها و لثه نشوند. برای حفظ بهترین وضعیت دندان‌ها و لثه‌ها، مناسب است هر 3 تا 4 ماه مسواک را تعویض کنند و پس از هر بار مسواک‌زدن، آن را در فضای باز قرار داده تا خشک شود و باکتری درون آن تجمع پیدا نکند. همچنین، به‌خاطر پیشگیری از سرایت بیماری‌های دهان، بهتر است مسواک خود را با دیگران به اشتراک نگذارید.

زمان مناسب تعویض مسواک: بعد از گذشت هر سه ماه

از خمیردندان حاوی فلوراید استفاده کنید:

خمیردندان حاوی فلوراید، به علاوه‌ی پاک‌کنندگی از روی دندان‌ها، به تقویت مینای دندان نیز کمک می‌کند. اما باید به یاد داشت که خمیردندان فلوراید را نباید بلعید زیرا مقدار زیادی از فلوراید ممکن است عوارض جدی را به همراه داشته باشد و به سلامتی آسیب بزند. همچنین این نوع خمیردندان برای دندان‌پزشکی کودکان زیر سه سال مناسب نمی‌باشد.

کارایی فلوراید:

• پاک کنندگی دندان
• تقویت مینای دندان

محکم مسواک نکشید:

در برخی موارد، افراد به جای مسواک زدن و شستن دندان‌ها، از روش لایه‌برداری استفاده می‌کنند. اما این روش می‌تواند تأثیرات منفی بر روی دندان‌ها و لثه‌ها داشته باشد و باعث خونریزی لثه و حساسیت دندان‌ها و حتی عفونت دندان شود. پلاکی که بر روی دندان‌ها تشکیل می‌شود، بسیار نرم است و بنابراین برای از بین بردن آن نیازی به مسواک‌زدن محکم نیست. اگر می‌خواهید دندان‌های سفیدتر و زیباتری داشته باشید، می‌توانید از خمیردندان‌های مخصوص سفید کردن دندان‌ها استفاده کنید.

عوارض محکم مسواک زدن:

• خونریزی لثه
• حساسیت دندان‌ها